Last Updated on 17 Mart 2022 by Yaşar Çelik
Sayısız medeniyete ev sahipliği yapan Anadolu topraklarından, Türkiye’nin destinasyon odaklı ilk bölgesel turizm markası “MEZOPOTAMYA” doğdu.
GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Dicle, Karacadağ ve İpekyolu Kalkınma Ajanslarının iş birliğinde; Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak’ın zengin kültürel mirasını turizme kazandırmak ve bölgesel kalkınmayı sağlamak amacıyla başlatılan GAP Bölgesi Turizm Tanıtım ve Markalaşma Projesi, “MEZOPOTOMYA” adıyla global bir kimliğe dönüştü.
Açıkhava müzesi görünümüyle sadece Türkiye’nin değil, tüm dünyanın en büyük turizm destinasyonlarından biri olacak Mezopotamya’nın tanıtım stratejisi ve eylem planı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sayın Mustafa Varank ile Kültür ve Turizm Bakanı Sayın Mehmet Nuri Ersoy’un katılımıyla, Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nde düzenlenen tanıtım töreniyle duyuruldu.
Çok sayıda ülkenin diplomatik temsilcisinin de katıldığı törende tarihsel ve kültürel geçmişiyle dünya genelinde çok iyi bilinen ve tüm dillerde aynı şekilde okunan “Mezopotamya” markasının logosu kamuoyuyla paylaşıldı. Törende projeyi anlatan tanıtım filmi ve açılış gösterisi, Mezopotamya markası için özel bestelenen müzik eşliğinde izleyicilerle buluştu.
Mezopotamya medeniyetlerin beşiği
Törende konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Mezopotamya bölgesinin tarihin her döneminde insanları çektiğini ve sayısız medeniyete ev sahipliği yapan kadim bir bölge olduğunu vurgulayarak, “Bir başka deyişle “Medeniyetlerin Beşiği”. Nitekim tarihin ilerleyişinde ilk kilometre taşları bu bölgede döşenmeye başladı. Bu destansı topraklar ilk tarımsal faaliyetlerin başlamasına, ilk şehirlerin kurulmasına tanıklık etti. İnsanoğlu ilk yazılarını burada yazdı, tarihini burada öğrendi. Bu zengin geçmiş, sayısız kültürel ve doğal varlık insanlığın ortak mirası olarak daha fazla ilgiyi hak ediyor. Kültürel ve doğal mirası koruyarak, Mezopotamya’yı global bir marka haline getirip insanların zihnine kazımak, daha çok insanın buraları ziyaret ederek unutulmaz anılar biriktirmesini sağlamak istiyoruz ve böylece turizm gelirlerini artırmayı, yeni istihdam olanakları ortaya çıkarmayı ve kalkınmanın hızlanmasını amaçlıyoruz. Yerel kalkınmanın hamisi olan bakanlığımıza bağlı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü, GAP Bölge Kalkınma İdaresi ve ajanslarımızla Türkiye’nin bu turizm atağına omuz vermekten büyük gurur duyuyoruz” şeklinde konuştu.
“Uzun vadeli stratejik bir iş”
Turizm alanında global bir marka oluşturmanın uzun vadeli, stratejik bir çalışma olduğunu belirten Bakan Varank, “Projede ülkemizin turizm potansiyelini daha bütüncül bir yaklaşımla ele alıyoruz. İl düzeyinde yürütülen küçük çaplı bağımsız çalışmalar yerine, tüm coğrafyayı kapsayan turizm gelişim koridorlarını bir destinasyon yaklaşımı ile planlıyoruz. Buna yönelik olarak, bölge kalkınma idaremiz ve ajanslarımız güç birliği yaptı ve 9 ilimizde yürütülen çalışmaları koordine eden çatı yapı görevini üstlendi” dedi.
Markalaşma projesi kapsamında çok önemli işlere imza attıklarını vurgulayan Bakan Varank, şöyle devam etti:
“Saha çalışmalarından topladığımız verilerle tematik kent içi ve bölge rotalarını belirledik. Belirlenen bu rotalar, oluşturduğumuz web sitesi ve mobil uygulamaya aktarıldı. Türkçe ve İngilizce sosyal medya hesapları oluşturuldu. Mezopotamya’daki etkinlik, deneyim, gastronomi ve konaklama noktalarının interaktif haritasını, 35 kent rotasını, 9 tematik rota ve seyahate dair ipuçlarını içeren bir web sitesi oluşturduk.
www.mezopotamya.travel
www.mezopotamya.travel adresinden erişilebilen sitede şu anda öncelikle Türkçe ve İngilizce içerikler sunuluyor. İnşallah kısa süre içerisinde Almanca, Rusça ve Çince içerikler de yer alacak. Bu içeriklere mobil cihazlarından ulaşmak isteyenler Mezopotamya Gezi Rehberini uygulama mağazalarından indirebilirler. Ayrıca, web sitesi ve uygulamadaki içeriklerimizi her geçen gün daha da zenginleştiriyoruz. Mezopotamya markamızın tanıtım çalışmalarında kullanılacak hikayelerin ve filmlerin çekimlerini büyük oranda bitirdik. Bunun yanında, Mezopotamya markasının uluslararası ve ulusal medya görünürlüğünü ve bilinirliğini artıracak, bölgenin avantajlarını ön plana çıkaracak faaliyetler yürüteceğiz. Önemli kültür ve turizm merkezlerini ziyaret eden heyetlere Mezopotamya markasının sahip olduğu güzellikler hakkında bilgilendirme yapacağız. Bu sayede daha çok kişinin bu destansı topraklarla bağ kurmasını sağlayacağız. Şunu çok iyi biliyoruz. En iyi tanıtım, gezisinden, tatilinden mutlu dönen insanlar sayesinde yapılır. Bu bölgeyi ziyaret edip de etkilenmeyecek kimse yok. O yüzden özellikle bölgedeki işletmelerimize, esnafımıza da çok önemli roller düştüğünün altını çizmek istiyorum.”
“22 projeye 51 milyon lira destek”
GAP İdaresi ve bölgedeki 3 kalkınma ajansının turizm altyapısını geliştirmek için projeler yürüttüğünü anlatan Bakan Varank, “Dicle, İpekyolu ve Karacadağ Kalkınma Ajanslarımız da son 11 yılda, turizm sektöründen gelen 300 projeye yaklaşık 222 milyon lira mali kaynak sağladı. Bakanlığımızca uyguladığımız Cazibe Merkezleri Destekleme Programı kapsamında ise 82 Milyon lira değerinde farklı yatırımları bölge illerimize kazandırdık. Restorasyon, yeni müzeler, çevre düzenlemesi, ulaşım altyapısının iyileştirilmesi ve yenilikçi turizm platformlarının kurulması gibi birçok konuyu kapsayan bu projeler, bölgenin doğal ve kültürel değerlerinin turizme kazandırılmasına ciddi katkılar sundu.
Bunun yanında bölgede turizm alanında yapılan özel sektör yatırımlarını da teşvik sistemimiz aracılığıyla destekliyoruz. 2003 yılından bu yana, yeme içme ve konaklama sektörlerindeki 231 yatırım projesi için teşvik belgesi düzenledik. Bu belgelerde öngörülen yatırım tutarı 2,3 Milyar Lira, istihdam ise yaklaşık 8 bin 500 kişi oldu” dedi.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy: “Göbeklitepe çevresindeki bir hat üzerinde 11 tane daha tepemiz var. Bu bölgeye 12 tepe diyeceğiz. Dünyada çok popüler bir yer haline gelecek, hatta Güneydoğu’nun Piramitleri diyebiliriz” diye konuştu.
Bakan Ersoy: 12 Tepe, Türkiye’nin Piramitleri olacak
Tanıtım törenine katılan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy da sahneye çıkmadan önce basın mensuplarıyla bir araya geldi. Ersoy, burada yaptığı açıklamada, Göbeklitepe’de birtakım önemli merkezleri daha keşfettiklerini açıkladı. Göbeklitepe’nin çevresindeki 100 kilometrelik hat üzerinde 11 tane daha tepe olduğunu belirten Ersoy, “Buradan detayını ilk kez vermiş olacağız ve artık 12 tepe diyeceğiz. 12 tepe ile ilgili büyük bir çalışma var, tamamlanmak üzere, eylül ayında tanıtımını yapacağız. Dünyanın bir çok üniversitesiyle, arkeoloji konusunda uzmanlaşmış kazı başkanlarıyla da iş birliği yaparak 12 tepeyi dünya lansmanı şeklinde sunacağız. Dünyada çok popüler bir yer haline gelecek, hatta Güneydoğu’nun Piramitleri diyebiliriz buna. Lansman yapıldıktan sonra çok fazla ses getirecek, Türkiye’nin eşi benzeri olmayan bir hazinesi olarak düşünüyoruz” diye konuştu.
Bakan Ersoy, tanıtım töreninde sahnede yaptığı konuşmada da her bölgeyi ve şehirleri kendi farklılıkları ve sahip oldukları turizm unsurları ile ön plana çıkararak, turizmi ülkenin tamamına yaymayı temel hedef olarak belirlediklerini söyledi. Mezopotamya’ yı ise “bu toprakların bilgesi ve hafızası” olarak tanımlayan Bakan Ersoy, “İlk kulak vermemiz, gözlerimizi çevirmemiz gereken yer. Biz de bakanlık olarak öyle yaptık ve bu bölgeye turizm ile kültür sanat başlıklarında yapılanları, bundan sonra neler yapabileceğimizi masaya yatırdık” dedi.
Mezopotamya’da bulunan 9 ilin, Türkiye’nin sahip olduğu turizm çeşitliliğini yansıttığını belirten Bakan Ersoy, şunları söyledi:
“Bu şehirlerin taşıdığı potansiyel sayesinde bölgenin doğa, kültür, inanç, gastronomi turizmi ile eko ve termal turizm alanlarında geliştirilmesi mümkündür. Öte yandan bu şehirlerimiz, sahip oldukları kültür varlıkları ile de büyük değer taşımaktadır. Restorasyon, müze ve ören yeri uygulama çalışmaları kapsamında söz konusu şehirlerimizde bugüne kadar 130’dan fazla proje ve uygulama işi tamamlanmıştır. Bu 9 ilimizde 611 taşınmaz kültür varlığına 18 buçuk milyon liranın üzerinde proje ve uygulama yardımı yapılmış, çevre düzenlemesi ve altyapı uygulamaları için ise yaklaşık 152 milyon lira ödenek gönderilmiştir. Hasankeyf’ten Halfeti’ye, Midyat’tan Çermik Kaplıcaları ve Eğil’e, Zeugma’dan Balıklıgöl ve Viranşehir’e, Göbeklitepe’den Nemrut’a, sadece genel bir bakışla yorumlarsak bile insanlık medeniyetinin kökleri ve inancın manevi mirası bütün görkemi ve derinliği ile karşımızda duruyor. Bunlara sahip çıkmalı, korumalı ve en doğru şekilde ülkemizin ve insanlığın faydasına sunmalıyız. Bunu başarmak için bölgeye karşı bir farkındalık oluşturmak, barındırdığı zenginliğin bilinirliğini artırmak zorundayız. Bu noktada devreye Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansımız kısa adıyla TGA girmektedir. Bu şehirlerimizle ilgili yapılanlara ve planlananlara kısaca değinmek istiyorum.”
Boğazkere üzümüne ev sahipliği yapan Diyarbakır’ı, aylık ortalama 6 milyon ziyaretçisi olan ve 10 farklı dilde içerik sunulan GoTürkiye platformunda “vineyard” rotalarına eklendiğini anlatan Bakan Ersoy, ”Ayrıca Kral Yolu güzergahında Zerzevan Kalesi’nden başlayarak bir bisiklet yolu projesi üzerine çalışmalar yapıyoruz. Yine Zerzevan Kalesi’nden başlayan yürüyüş yolunun altyapısı tamamlandıktan sonra hızla tanıtımını yapacağız. Ülkemizde ilki Kapadokya’da yapılan ve Youtube’da 9 ayda 13 milyondan fazla izlenme rakamına ulaşan Cercle prodüksiyonunun ikincisi 14 Haziran’da Adıyaman Nemrut’ta yapıldı. Nemrut’un Avrupa Birliği Projesi kapsamındaki tanıtım faaliyetleri doğrultusunda planlanan uluslararası bir festival de TGA’nın tüm platformlarında tanıtılacak” dedi.
Hasankeyf’in Arkeopark’a taşınması sonrasında tanıtım planları hazırlanacağını belirten Bakan Ersoy, şöyle devam etti:
“Hasankeyf’teki Doğa ve Su Sporları altyapı çalışmaları tamamlandığında da goturkiye.com‘a ait tüm platformlarda tanıtımı yapılacak ve rotalara eklenecek. Lezzet Rotası kapsamında Gaziantep’te 6 farklı ülkeden 19 influencer ağırladık. Gaziantep Halfeti Rum Kale Göbeklitepe Şanlıurfa Harran rotasını GoTürkiye’de paylaştık. Gaziantep’teki kongre turizminin potansiyelini yaşatmak amacıyla da şehrimizi “Meeting” rotalarına ekledik. Kilis Tava ve Cennet Çamuru gibi Kilis’e has coğrafi işaretli ürünlerin tüm platformlarda tanıtımını yapacağız. Berlin’den ödülle dönmüş Kilis Zeytinyağının dünyaca ünlü bir marka haline gelebilmesi için de çalışma yürüteceğiz. Mardin Midyat inanç rotasını GoTürkiye platformuna ekledik. Diğer yandan dünyaca ünlü Şef Ebru Baybara Demir ile Mardin’in yerel üreticiye ve halka dokunan sürdürülebilir yerel tarım ve gastronomi konseptini, sosyal gastronomi rotalarını turistlerin deneyimleyebileceği bir kurgu üzerinde çalışılıyor. Ayrıca Matiate Yeraltı Mağaraları’nın kazı ve altyapı çalışmaları bittikten sonra influencer desteğiyle tanıtımlarını sağlayacağız. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının cazibe merkezlerini destekleme projesi kapsamında Dicle Kalkınma Ajansı’nın organize ettiği Mardin’deki Tarihi Çarşıları Canlandırma Projesi bittiğinde bölgede yine influencer ve tanıtım çalışmaları yapacağız. Siirt Botan Vadisi Milli Parkı’ndaki paraşütçülük, rafting ve su sporlarını, spor ve macera rotalarına ekleyecek, tanıtımını yapacağız. Şanlıurfa’da Birecik Harran Soğmatar Göbeklitepe güzergahlarında yürüyüş ve bisiklet rotaları tasarımları üzerine çalışıyoruz. Yuvacalı’dan başlayan Harran’da sona eren Hz. İbrahim inanç rotası, Urfa’daki “Peygamberler Rotası” ile Şanlıurfa Harran Göbeklitepe Karahantepe Nevali Çori noktalarını kapsayan “İnsanlığın Doğuşu” rotası GoTürkiye platformuna eklendi. Halfeti’yi de sakin şehir anlamına gelen “Cittaslow” rotalarına ekledik. Bütün bunların yanında Göbeklitepe’deki balon turizmi ile ilgili tanıtım faaliyetleri de titizlikle planlanacak. Şırnak’da bilim ve teknoloji, arkeoloji, kent ve etnografya müzelerinden oluşacak olan El Cezeri müze kompleksinin yapımı tamamlandığında tanıtım faaliyetlerine influencer programlarıyla destek verilecek. Zümrüt Kaplıcaları da sağlık turizmi kapsamında ilgili rotalara eklenecek.”
Tanıtım gecesinin sonunda Bölge Kalkınma İdareleri ile Kalkınma Ajansları adına Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı (TGA) adına ise Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy arasında iş birliği protokolü imzalandı.
İki bakanlık arasında imzalanan bu iş birliği anlaşması sayesinde Türkiye’nin bir birinden güzel şehirleri ve destinasyonları tanıtılacak, turizmden elde edilen gelir daha da artacak ve bölgesel kalkınma sağlanacak.
Şanlıurfa Müzesi bahçesinde gerçekleştirilen törende GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanvekili Mehmet Açıkgöz, Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı Fatma Şahin, Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Zeynep Abidin Beyazgül, ve Şanlıurfa Valisi Abdullah Erin de birer konuşma yaptı.
Mezopotamya neresi?
Orta Doğu’da, Dicle ve Fırat nehirleri arasında kalan bölge Mezopotamya olarak adlandırılır. Mezopotamya günümüzde Irak, kuzeydoğu Suriye, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve güneybatı İran topraklarından oluşmaktadır. Büyük bölümü bugünkü Irak’ın sınırları içinde kalan bölge, tarihte birçok medeniyetin beşiği olmuştur. Mezopotamya’da yer alan şehirler günümüzde sürekli gelişmektedir. Ayrıca bu bölgede bol miktarda petrol bulunmaktadır.
Mezopotamya, bazı kaynaklarda medeniyetlerin beşiği olarak adlandırılır. Verimli toprakları ve uygun iklim şartları nedeniyle çok eski zamanlardan beri yerleşmeye sahne olmuş ve birçok istilaya uğramıştır. Bilinen ilk okur-yazar toplulukların yaşadığı bölgede birçok medeniyet gelişmiştir. Mezopotamya Sümer, Babil, Asur, Akad ve Elam gibi en eski ve büyük medeniyetlerin doğduğu ve geliştiği yerdir.
Hiçbir zaman Mezopotamya olarak anılan belirli bir siyasi mevcudiyet olmadığı gibi sınırları belirli bir idari bölge de değildir. Basit anlamda Yunan tarihçileri bu bölgeyi anmak için bu ismi kullanmışlardır.
